Tijd bestaat niet

Laatst was ik in de bibliotheek tevergeefs op zoek naar een boek over zen en meditatie. Bijna ging ik met lege handen naar huis, toen mijn oog viel op het boek ‘Tijd maken, tijdsbeleving en hoe we er mee omgaan’ van Steve Taylor. Niets uit de titel of beschrijving wees erop dat het boek over meditatie ging. Maar toen ik het thuis las, bleek de essentie van het boek daar juist over te gaan. Hoe toevallig toch weer! Dit boek beschrijft een effect van meditatie vanuit een heel andere invalshoek. Een invalshoek die ik in een regulier boek over meditatie waarschijnlijk niet ontdekt zou hebben… Het moest dus zo zijn dat ik dit boek vond.

Steve Taylor – Tijd maken

Tijd is relatief
Tijd kan voor ons gevoel sneller of langzamer verlopen. En soms zelfs (bijna) stil staan. Ons normale lineaire tijdsgevoel is een illusie die ontstaat door onze eigen gedachten. In zijn boek beschrijft Steve Taylor 5 wetten van psychologische tijd:

1.De tijd gaat sneller naarmate we ouder worden
2. Nieuwe ervaringen en nieuwe omgevingen vertragen de tijd
3. De tijd verstrijkt sneller als we ergens volledig in opgaan
4. Als we nergens door in beslag worden genomen, gaat de tijd langzaam
5. De tijd gaat dikwijls langzaam of stopt helemaal in situaties waarin het ‘bewuste denken’ of normale ego buiten werking is.

De tijd ‘doden’
Iedereen wil natuurlijk zo lang mogelijk leven en zo veel mogelijk tijd hebben. De paradox is dat we tegelijkertijd ook veel tijd versneld voorbij laten gaan. Tijd gaat sneller naarmate we ouder worden. Daarnaast dragen we bij aan de versnelling van tijd door voortdurend ergens volledig in op te gaan. Door op te gaan in ons werk, door de tijd te ‘doden’ met computerspelletjes en tv kijken. En door creatief bezig te zijn en daarmee in flow te zijn. De tijd gaat nog sneller als we weinig nieuwe ervaringen meemaken en in dezelfde vertrouwde omgeving blijven.

Hoe kun je tijd maken?
We kunnen steeds voor nieuwe ervaringen zorgen en ons steeds in nieuwe omgevingen bevinden, maar dit is niet voor iedereen praktisch haalbaar. We kunnen er ook voor zorgen dat we nergens door in beslag worden genomen. Maar we vinden het niet plezierig ons te vervelen en ergens op te moeten wachten.

De oplossing zit in het zorgen voor ‘situaties waarin het bewuste denken of normale ego buiten werking is’. Als je je in zeer hoge mate concentreert, lijkt de tijd sterk te vertragen. Topsporters doen hier hun voordeel mee als zij ‘in the zone’ zijn. Deze ervaring heb je ook bij een schokkende gebeurtenis die al je aandacht opeist, zoals bij een ongeval. Je lijkt dan heel veel tijd te hebben om te reageren. Gelukkig hoef je geen topsporter te zijn of in gevaarlijke situaties te komen om de tijd te vertragen. Je kunt dit ook bereiken via meditatie en mindfulness.

Zenmeditatie is aandachtstraining. Het effect is dat je, ook ná het mediteren, met je aandacht sterk in het nu bent. Het verleden en de toekomst hebben minder invloed op je denken. Er is een eeuwigdurend nu. Je zit niet langer gevangen in de lineaire tijd. Daardoor krijg je een blijvend gevoel van meer tijd.